Veel kades in het land zijn aan het einde van hun levensduur gekomen en dienen dus vervangen te  worden. Het vervangen van kademuren is voor gemeenten een klus met grote impact op de omgeving. Kades worden vaak langdurig afgesloten, er is bouwverkeer, de omgeving krijgt te maken met geluids- en trillingsoverlast en in de directe omgeving staan veelal monumentale panden met kans op schade. Ook moeten vaak woonboten verplaatst en bomen verwijderd worden. Dit alles zorgt ervoor dat de bereikbaarheid van een stad onder grote druk komt te staan en de hinder voor de omgeving groot is. In totaal moet alleen in Amsterdam al bijna tweehonderd kilometer kade worden vervangen.

In 2017 constateerde de gemeente Amsterdam dat de snelheid waarmee kademuren werden vernieuwd te laag was. De grote vernieuwingsopgave, noodzakelijk vanwege de slechte kwaliteit van de bestaande kademuren, zou daarmee veel te lang gaan duren en zou voor steeds meer noodmaatregelen in de stad gaan zorgen. De grachtengordel zou daarmee langzaam maar zeker veranderen in een gordel met vooral stalen damwanden in plaats van de prachtige historische kademuren.

Binnen de gemeentelijke organisatie is toen besloten om op zoek te gaan naar radicale innovaties die het mogelijk moesten gaan maken om met een veel hoger tempo, tegen lagere kosten en met minder hinder voor de omgeving kademuren te gaan vernieuwen.

Om deze innovaties te laten ontstaan, heeft de gemeente Amsterdam het Innovatie Partnerschap Kademuren in de markt gezet. In de uitvraag van deze toen nog relatief nieuwe aanbestedingsprodedure stonden hoofd- en nevendoelstellingen die alleen gerealiseerd konden worden als er radicaal geïnnoveerd zou worden. Met een beetje optimaliseren van bestaande technieken zouden deze doelstellingen nooit haalbaar worden. Uitkomst van die aanbesteding was dat de gemeente Amsterdam na een lange aanbestedingsprocedure in 2020 drie partijen heeft gecontracteerd, waaronder G-kracht. G-kracht is een combinatie van Aannemingsmaatschappij Van Gelder uit Nijkerk, Giken Europe uit Almere (als onderdeel van Giken LTD uit Japan) en Gebr. De Koning uit Papendrecht.

G-kracht laat de bestaande kademuur staan en boort door die muur holle stalen buispalen, aan de onderzijde voorzien van een zogenoemde ringbit, een stalen ring met tanden erop. De buispalen hebben een diameter van 500 mm en worden hart-op-hart 750 mm uit elkaar geplaatst. Tussen deze grote buispalen worden aan de landzijde kleine buispalen met een diameter van 273 mm geplaatst. Deze kleine buispalen zorgen voor een gronddichte afsluiting. In een deel van deze kleine buispalen wordt tevens een filterconstructie aangebracht waardoor de grondwaterstand achter de kademuur onder alle omstandigheden op hetzelfde niveau blijft als het oppervlaktewater in de gracht. Dit is belangrijk voor de houten paalfunderingen onder de monumentale panden in de Amsterdamse binnenstad. Nadat de buispalenwand geplaatst is, wordt de voorzijde van de bestaande kademuur (het stukje dat buiten de buispalenwand uitsteekt) verwijderd en worden in plaats daarvan prefab betonnen bekledingselementen opgehangen die vooraf in de fabriek al zijn voorzien van metselwerk met hetzelfde uiterlijk als het bestaande metselwerk. Tenslotte plaatsen we drenkelingentrappen, grijplijnen en natuurstenen dekzerken. Als dat is gebeurd, wordt de bestrating weer tegen de nieuwe kademuur aan gestraat en wordt het werkvak weer vrijgegeven voor parkerende auto’s.

Via deze link krijgt u in enkele foto’s het stappenplan te zien.

De voordelen van het GRB-systeem zijn legio:

• De weg blijft open voor het verkeer;
• Het water blijft open voor vaarverkeer;
• De uitvoeringsmethode is trillingsvrij, deformatievrij en zeer geluidsarm;
• De aanwezige bomen kunnen worden gehandhaafd door de buispalen onder de bomen gesegmenteerd aan te brengen;
• De methode is snel; in 8 maanden vernieuwden we een kademuur van 200 m1 volledig;
• De oplossing is opschaalbaar en in vele kadevarianten te maken. Daarbij zijn verschillende belastingklassen mogelijk.

Amsterdam is de eerste stad ter wereld waar G-Kracht voor het herstel van binnenstedelijke kademuren aan de slag gaat met het GRB-materieel van Giken LTD. Daarbij staat GRB voor Giken Reaction Based system. De verschillende materieelstukken van dit systeem hebben als overeenkomst dat ze zich voortbewegen en vastklemmen op reeds aangebrachte buispalen. Hierdoor blijven weg en water beschikbaar blijven voor normaal gebruik.

Het materieel bestond al enige tijd in de maat XL, voor toepassingen in met name Azië, waar met dit systeem havens, spoorlijnen e.d. worden aangelegd. Onze innovatie bestaat erin dat we het materieel maximaal hebben verkleind voor binnenstedelijke toepassingen. Daarbij bestaat het systeem uit drie onderdelen: de gyropress (boorstelling), de clampcrane (hijskraan) en de pilerunner (kleine vrachtwagen). Al deze materieelstukken steunen af en/of rijden over de aangebrachte buispalenwand.

G-Kracht heeft vanaf 2018 t/m 2023 gedurende ruim 5 jaar in een zogenaamde onderzoeks- & ontwikkelfase haar radicale innovatie ontwikkeld van een eerste idee naar een uitvoeringsgereed product. Onderdeel van deze O&O-fase was een pilotproject in de binnenstad.

De gemeente Amsterdam heeft in 2021 de kade langs Het Singel ter hoogte van de huisnummers 280 t/m 346 aan G-kracht toegewezen als pilotlocatie. Het gaat om een rak met een lengte van circa 200 meter, tussen de Paleisstraat en de Oude Spiegelstraat.

De voorbereidingen voor deze kadevervanging zijn in 2021 gestart en doorgelopen juni 2022. Op 1 oktober 2022 is de realisatie van het werk gestart, waarna de totale kadevervanging in juni 2023 is afgerond. In circa 8 maanden tijd is de kade volledig vernieuwd zonder dat de kade qua uitstraling en esthetiek sterk gewijzigd is. De kade is weer zo goed als oud. Als u op dit moment ter plaatse gaat kijken, is al vrijwel niet meer zichtbaar dat de kade is vernieuwd, terwijl de levensduur toch weer voor 100 jaar is veilig gesteld. Dat was precies wat de stad voor ogen had.

Op basis van een positief afgesloten O&O-fase, inclusief succesvol uitgevoerde pilot, heeft G-kracht een raamovereenkomst met de gemeente Amsterdam afgesloten om de komende 4 – 8 jaar in een min of meer industrieel proces een reeks van kademuren te gaan vernieuwen. De onderlinge samenwerking tussen de gemeente Amsterdam en G-kracht is daarbij optimaal. Er is echt sprake van partnerschap, waarbij beide partijen profiteren van deze mooie innovatie.

En buiten Amsterdam?
De CEO van Giken LTD zei het ooit treffend: “Als het in Amsterdam lukt, lukt het overal”. En zo zien wij dat ook. Ben u eigenaar of beheerder van kademuren buiten Amsterdam? Schroom niet om met ons contact op te nemen. Bel Edwin Boonstoppel op het nummer 06-33043338 of mail naar edwin@gkracht.nl